1- مقدمه تفسیر عکس های هوایی
در ادامه یک نمونه از پروژه های تفسیر عکس های هوایی دهه 30 و 40 جهت تشخیص آثار زراعت شرح داده شده است. همانطور که همه می دانیم یکی از پارامتر های تشخیص زمین های ملی و غیر ملی داشتن آثار احیا در عکس های دهه 30 و 40 می باشد.آثار احیا می تواند یکی از پارامترهای: کشت ،شخم زدن ، و جود قنات عبور نهرآب از کنار یا وسط زمین، داشتن شیب مناسب بهمراه خاک مناسب کشاورزی نزدیک بودن به راه عبور ،قرار گرفتن زمین در محدوده روستا و یا زمین های زراعی دیگر و… باشد یکی از روش هایی که وجود آثار احیا در زمین را اثبات می کند بررسی و تفسیر عکس های هوایی دهه 30 و 40 می باشد.
2- علت بررسی و تفسیر عکسها در بازه زمانی دهه 30 و 40 چیست؟
شاید این سئوال برای شما هم تداعی شود که چرا عکسهای هوایی بازه زمانی دهه 30 و 40 را ملاک تشخیص زمین های ملی و غیر ملی قرار می دهیم و عکس های هوایی دهه های بالاتر را جهت این موضوع بررسی و تفسیر نمی کنیم .در پاسخ به این سوال باید گفت که قانون، ملاک تشخیص زمین های ملی و غیر ملی را داشتن آثار احیاء تا تاریخ 1347 خورشیدی و ماقبل آن را، ملاک قرار داده است و به آن استناد می کند.باتوجه به نوع نیاز ما از عکس هوایی تاریخ عکس هوایی انتخاب می گردد مثال جهت تعیین قدمت بنا،عکس های هوایی دهه 70 و ماقبل آن مورد تفسیر و کارشناسی قرار می گیرد. جهت باستان شناسی قدیمی ترین تاریخ عکس هوایی انتخاب می گردد.
3- ماده 56 اراضی ملی چیست؟
بر اساس ماده 56 قانون جنگل ها و مراتع اگر زمینی قبل از تصویب این تاریخ یعنی سال 1356، احیا شده باشد و بر روی آن کشاورزی صورت گیرد ، این زمین ها از اراضی ملی خارج شده و جزو اراضی ملی منابع طبیعی محسوب نمی شود. احیا به منظور فعالیت کشاورزی است حتی اگر سند مالکیت جایی وجود داشته باشد اما قبل از آن تاریخ بر روی آن کشاورزی انجام نشده باشد جزو اراضی ملی محسوب می شود.و متعلق به دولت است کارشناس رسمی دادگستری رشته نقشه برداری بهترین گزینه برای کسی است که در پس گرفتن زمین یا ملک خود از اداره منابع طبیعی به مشکل خورده است. به همین دلیل بهتر است قبل از اقدام به کاری حتما با یک کارشناس رسمی دادگستری مشورت کرده و در رابطه با حق خود اطلاع کامل را داشته باشید.
4- بررسی و تفسیر عکس هوایی چگونه انجام می شود؟
به کلیه عملیات اصلاح هندسی عکس هوایی ،بررسی تغییرات توناژ رنک پیکسل ها ، اندازه گیری طول و عرض عارضه های طبیعی روی عکس ،تخمین ارتفاع عوارض با استفاده از طول و جهت سایه آنها و برجسته بینی زوج عکس هوایی با دستگاه استروسکوپ، تفسیر عکس هوایی گفته می شود.قبل از هر چیز عکس هوایی را با نقاط کنترل، زمین مرجع می نمایند. عملیات زمین مرجع که اصلاح هندسی یا ژئورفرنس نیز نامیده می شود در واقع عکس هوایی را در یک سیستم مختصات مثل utm، مختصات دار می کند قبل از اصلاح هندسی، عکس سیستم مختصاتی ندارد و فقط دارای مختصات پیکسلی می باشد ولی پس از اصلاح هندسی عکس هوایی، می توان لایه نقشه utm زمین مورد نظر بر روی آن جانمای یکرد. عملیات ژئورفرنس به روش ارتورکتیفای دقیق تر از ژئورفرنس معمولی می باشد بخصوص در مناطق کوهستانی، جهت تعیین موقعیت دقیق زمین روی عکس حتما باید از روش ساخت ارتوفتو استفاده کرد.روش های ساخت ارتوفتو عکس هوایی در مقالات پیشین شرح داده شده است.در صورتیکه زمین بطور دقیق روی عکس تعیین موقعیت و جانمایی نشود سایر کارهای تفسیر بیهوده می باشد. چون ممکن است بجای زمین مذکور یک زمین دیگر رابه اشتباه مورد بررسی و تفسیر قرار داد.بنا براین شایسته است از روش ارتوفتو جهت اصلاح هندسی استفاده کنیم .تیم ما با ساخت بیش از هزار قطعه عکس هوایی ارتو فتو ، از تجربه بهتری در این امر دارا می باشد و می تواند شما را در این خصوص یاری کند.
5- نمونه گزارش تفسیر عکس های هوایی دهه 30 و 40
این گزارش بنا به درخواست متقاضی آقای ……..به نمایندگی از آقایان ……و……….، جهت تشخیص نوعیت زمین تعرفه شده ، با تفسیر عکسهای هوایی دهه 30 و 40 و تصاویر ماهواره ای گوگل، در هشت صفحه و پنج برگ نقشه پیوست ، تهیه و نظیم گردیده است . این گزارش به بررسی وجود یا عدم وجود آثار زاراعت در محدوده تعرفه شده از سوی متقاضی می پردازد و دال بر تایید یا رد مالکیت متقاضیان یا نماینده آنان بر محدوده تعرفه شده نمی باشد.
6- موقعیت زمین مورد تفسیر عکس های هوایی
موقعیت زمین تعرفه شده جهت تفسیر عکس هوایی ، مطابق تصویر ذیل محدوده تعرفه شده در استان مازندران ، شهرستان نور ، دهستان کوهستان، روستای سیاه بیشه قرار دارد.مختصات میانی زمین در سیستم مختصاتWGS84-UTM39 بشرح ذیل می باشد.
X=538946 E
Y=4001406 N
7- نقشه utm زمین تعرفه شده جهت تفسیر
نقشه utm یوتی ام ابرازی زمین تعرفه شده جهت تفسیر را در پایین به نمایش گذاشتیم.نقشه یوتی ام جهت تعیین موقعیت دقیق زمین روی عکس های هوایی که جهت تفسیر انتخاب شده اند از پارامترهای مهم می باشد هرچه قدر محدوده زمین با دقت بیشتر برداشت شده باشد کار تفسیر عکسهای هوایی بمراتب دقیق تر خواهد شد .نقشه یوتی ام برداشت شده با جی پی اس های چند فرکانسه در سیستم تعیین موقعیت شمیم از دقت خوبی برخوردار هست و در این روش نقشه برداری دقت تا چند سانتی متر می باشد و مبنای خوبی جهت شروع کار و همچنین مراحل بعدی استعلامات زمین از منابع طبیعی بحساب می آید. البته جهت تفسیر زمین های بزرگ که هنوز نقشه برداری نشده است می توان از نقشه تعرفه شده از طریق تصاویر ماهواره ای استفاده نمود.دقت برداشت نقاط در این روش تا 3مترو گاهی بیشترمی شود.در صورتیکه از ابتدای کار نقشه یوتی ام زمین را داشته باشیم در مراحل بعدی مثل صدور سند و استعلام منابع طبیعی به مشکل برخورد نخواهیم کرد.
8- تهیه عکسهای دهه 30 و40 تفسیر شده
پس از بررسی اندکس عکس های هوایی کشور و سایت های بین المللی مشخص گردید که تنها عکسهای هوایی موجود دهه 30و40 که از منطقه کاری عکسبرداری شده است، عکس های هوایی اخذ شده در تاریخ های 1955 میلادی مصادف با 1335 و 1966 میلادی مصادف با 1345 خورشیدی می باشد.در نتیجه عکسهای موجود از سایت usgs و سازمان نقشه برداری کشور سفارش و تهیه گردیدند. تصویر پایین عکس هوایی اخذ شده در سال 1334 خورشیدی را پس از اصلاح هندسی به روش ارتوفتو ، نشان می دهد.
9- بررسی وضعیت زمین با تفسیر عکس هوایی 1334 خورشیدی
عکس هوایی اخذ شده در تاریخ 16سپتامبر 1955 مصادف با 24 شهریور ماه 1334 خورشیدی به شماره A158S94010048 با روش ارتوفتو، اصلاح هندسی گردیده و نقشه زمین مطابق تصویر نقشه عکسی پایین بر روی عکس اصلاح هندسی شده به روش ارتو فتو سال 1334 خورشیدی، جانمایی گردید. پس از بررسی توناژ رنگ پیکسلها و برجسته بینی با استروسکوپ و تفسیرعکس هوایی، همانطور که در تصویر پایین بخوبی نمایان است نکات ذیل حائز اهمیت است:
- پوشش گیاهی محدوده زمین با پوشش اطراف آن متفاوت می باشد و
- یک راه مالرو مطابق نقشه جانمایی سال 1334 (که عوارض طبیعی بر روی نقشه رقومی سازی شده است) از سمت شمال شرق زمین به زمین وصل شده و این راه مالرو از سمت شمال غرب زمین در امتداد شرق به غرب امتداد یافته است.
- تخته سنگهایی در داخل محدوده زمین دیده می شود
- ولی هیچ گونه آثار زراعت در داخل محدوده زمین و اطراف زمین رویت نمی شود.
- با توجه به پوشش گیاهی متفاوت محدوده زمین در این سال و اظهارات خود متقاضی ، به نظر می رسد که کاربرد زمین ر این تاریخ، محل اسکان دام بوده است .
- نقشه عکسی جانمایی دقیق سال 1334 به این گزارش پیوست شده است.
10- تشریح وضعیت زمین با تفسیر عکس هوایی 1345 خورشیدی
پس از اصلاح هندسی ، ساخت ارتو فتو و جانمایی نقشه محدوده زمین تعرفه شده بر روی عکس هوایی سازمان نقشه برداری اخذ شده در تاریخ تاریخ 1345 خورشیدی ، به شماره 055 از طرح 625 66 همانطور که در تصویر پایین ملاحظه می شود شرایط محدوده تعرفه شده زمین در این تاریخ نیز همانند سال 1334 خورشیدی بوده و تغییرات محسوسی دیده نمی شود. ضمن اینکه هیچ گونه آثار زراعت در داخل محدوده زمین دیده نمی شود و اطراف زمین پوشش گیاهی مرتع دارد. نقشه جانمایی محدوده زمین در تاریخ 1345 خورشیدی به این گزارش ضمیمه شده است.
11- بررسی و تفسیر سلسه تصاویر ماهواره ای گوگل
تصویر ماهواره ای گوگل اخذ شده در تاریخ های 1 سپتامبر 2011 میلادی مصادف با 10 شهریور 1390 خورشیدی و تصویر ماهواره ای گوگل اخذ شده در تاریخ 21 ژوئن 2020 میلادی مصادف با 4 تیر 1399 خورشیدی به منظور تفسیر عکس های هوایی و تصاویرماهواره ای و بررسی شرایط زمین در این تاریخ ها اصلاح هندسی گردیده و محدوده زمین بر روی این تصاویر جانمایی گردید. همانطور که تصاویر پایین نشان می دهد تغییرات محسوسی ایجاد نشده است تراکم پوشش گیاهی زمین نسبت به تراکم پوشش گیاهی اطراف کمتر می باشد و راه مالرو که از شمال شرق به زمین وصل شده و از سمت شمال غرب امتداد یافته است در این تصاویر نیز دیده می شود ولی هیچ گونه آثار زراعت در داخل محدوده زمین دیده نمی شود.
12- اندازه گیری شیب زمین
شیب طولی و عرضی زمین جهت تکمیل تفسیر عکس هوایی اندازه گیری شد که نتایج این اندازه گیری در ادامه آمده است:
ارتفاع زمین همانند تصویر پایین ، از سمت شرق به غرب بتدریج ارتفاع کاهش می یابد و شیب عرضی تقریبا 15 در صد می باشد.
و همانند تصویر پایین ارتفاع زمین از شمال به چنوب کاهش پیدا می کند و متوسط شیب زمین در راستای شمالی – جنوبی ، 44 درصد می باشد.
13- نتیجه گیری تفسیر عکس های هوایی
پس از بررسی و تفسیر عکس های هوایی و سلسله تصاویر ماهواره ای نتایج و نکات ذیل حائز اهمیت می باشد:
- در سنوات 1334 خورشیدی و 1345 خورشیدی در داخل محدوده زمین تعرفه شده، آثار زراعت دیده نمی شود.
- تراکم پوشش گیاهی در داخل محدوده زمین در عکس های هوایی دهه 30 و 40 و سلسله تصاویر ماهواره ای گوگل، کمتر از تراکم پوشش گیاهی اطراف زمین می باشد. با توجه به اظهارات خود متقاضی، موقعیت زمین و عبور راه مالرو از طرفین زمین، به نظر می رسد در سنوات گذشته محل اسکان دام بوده است.
- اطراف محدوده زمین نشانه هایی از کشت صیقی جات مشاهده میشود که بحهت وضوح کم تصویر نمی توان بطور یقین در این خصوص نظر داد.
- اطراف زمین پوشش گیاهی مرتع دارد .
